Sivas'ın Manevi Büylerinden Arap Şeyh kimdir?
Sivas Bülteni
Sivas kongresinin meşhur fotoğrafında Mustafa Kemal Paşa’nın sağ tarafında oturan heybetli bir adam vardır. Kongre müzesinde sergilenen fotoğrafları incelerken Sivaslılar bu zatın kim olduğunu hep merak etmişlerdir. Fotoğrafın altında sırasıyla isimler yazılırken onun ismi “Arap Şeyh” olarak numaralandırılmış. Sanki o gün oradan tesadüfen geçiyormuş da o fotoğraf karesine iştirak etmiş gibi.
Peki kimdir bu Arap Şeyh; nedir necidir?
Hem Arap hem de Şeyh olması unutulması için yeterli midir?
Asıl adı Seyyid Abdullah el-Hâşimî el-Mekkî er-Rıfâî’dir. Rıfâi tarikinde hizmet etmiş büyüklerimizdendir. 1829 yılında Mekke’de doğmuştur. Hicaz’dan Afganistan’a gitmiş orada 20 sene kalarak Tarîkat-ı Rıfâiyye’yi neşretmiştir. Arap Şeyh; Suriye, Hicaz, Yemen, Mısır ve Anadolu’nun pek çok yerinde irşad faaliyetlerinde bulunmuştur.
Daha sonra İstanbul’a davetle gelen Arap Şeyh, Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın pek çok iltifatlarına mazhar olmuş, 1876’da Sivas’a yerleşmiştir. Daha sonra İttihat ve Terakki hükümeti tarafından sürgün edilmiştir.
Milli Mücadele döneminde Sivas’ta yapılan 4 Eylül Sivas Kongresine Sivas temsilcisi olarak katılmış, Mustafa Kemal Paşa’ya destek vermiş, kendisini Sivas’ta bulunduğu müddetçe dergâhında misafir etmiştir. Sivas Kongresi boyunca delegelerin yemek ihtiyacına büyük miktarda katkı sağlanmış, eşyalar Abdullah Hâşimî el-Mekkî’nin azîz dergâhından karşılanmıştır. Yine Sivas Kongresi fotoğrafı olarak bilinen, Kongre Binası önünde çekilmiş fotoğrafta Mustafa Kemal Paşa’nın sağ tarafında görülen kişi Arap Şeyh Hazretleridir.
Harabe halinde olan türbesi imar edildi
13 Kasım 1922 tarihinde Hakka yürüdüğünde 92 yaşında olduğu anlaşılmaktadır. Satın alıp Rıfâi Tekkesi olarak vakfettiği konağının alt katındaki bir odada ebedi istirahatına çekilmiştir. Şimdi ise kabri, Paşa Bey Mahallesinde kendi ismiyle anılan Arap Şeyh Caddesi üzerindedir. Burası, küçük kulübe görünümde bir türbe iken Zamanın Sivas Belediye Başkanı Doğan Ürgüp, Arap Şeyh Türbesinin yeniden düzenlenmesine önayak olmuştur. - Sivas