ESKİŞEHİR (AA) - DENİZ AÇIK - Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğüne bağlı Eskişehir'deki 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, uçak bakım, modernizasyon ve parça üretim projeleriyle Türkiye ekonomisine yılda ortalama 288 milyon dolarlık katma değer sağlıyor.

1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, Türk Hava Kuvvetlerinin harekat ve etkinliğini lojistik bakımdan desteklemek ve geliştirmek amacıyla sorumluluğuna verilen silah sistemleri ve teçhizata yönelik görevlerini yerine getirirken, teknolojik onarım merkezi olarak fabrika seviyesi bakım, onarım, tadilat, test ve kalibresini yapıp, bu işlemler için gerekli parçaları imal ediyor.

İkmal malzemeleri depolamak ve muhafaza etmek, korumak ve dağıtımını yapmak, silah sistemlerini geliştirmek, modifikasyon ve modernizasyon faaliyetlerini gerçekleştirmek gibi görevleri de bulunan fabrikada, bin 430 teknisyen, 260 sivil mühendis, 230 subay ve astsubay, 120 sivil memur, 260 er-erbaş olmak üzere 2 bin 300 personel görev yapıyor.

Söz konusu fabrika, F-16, F-4, NF-5, T-38 ve KT-1T modelleri ile bunlara ait motorlar ve ilave olarak C-130, C-160, CN-235 nakliye uçakları, tanker, komuta kontrol uçakları, UH-1H ve Cougar helikopteriyle, çeşitli yer destek teçhizatlarına ait motorların teknik bazı sorumluluklarını da yerine getiriyor.

Bakım, onarım ve imalat kabiliyetleri kapsamında F-16 uçaklarının modernizasyon, onarım, arıza izolesi ve boya işlemleri, F-4, NF-5 ve T-38 uçaklarının planlı fabrika seviyesi bakımları, fonksiyonel ve yapısal kontrolü ile onarım ve yenileme işlemleri, KT-1T uçaklarının analitik kontrol, onarım ve boya işlemleri gerçekleştiriliyor.

Motor revizyon kabiliyetinde ise 10 farklı tipteki motorun, söküm, parça değişimleri, montaj ve testleri fabrikada uygulanarak Türk Hava Kuvvetleri envanterinde motorlar ile diğer kuvvet komutanlıklarına ait Sikorsky motorları destekleniyor.

- Yıllık 105 uçağa fabrika seviyesi bakımı

Sorumluluğundaki uçak ve motorları desteklemek için 6 bin farklı kalem ünitenin onarımı, 13 bin 800 kalem parçanın imalatı, 4 bin 700 kalem cihazın ve teçhizatın kalibresi, 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü tarafından yapılıyor.

Ulusal ve uluslararası alanlarda geçerlilik belgelerine sahip fabrika, yıllık ortalama 105 uçağın fabrika seviyesi bakım işlemleriyle ortalama 88 motorun revizyonu, 32 motorun da küçük revizyonunu gerçekleştiriyor.

Faaliyetler sonrası, 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, 350 milyon dolarlık duran varlıklarıyla yılda ortalama 242 milyon dolarlık kazanç elde ediyor. Bu kazanca, ödenen ücretler ve vergiler ilave edildiğinde ülke ekonomisine yıllık 288 milyon dolarlık katma değer sağlanıyor.

Müdürlük, sorumluluğundaki silah sistemlerini emniyetli, etkin ve ekonomik olarak desteklemek bilinciyle fabrika seviyesi bakım, ünite onarımı, parça imalatıyla Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki jet uçakları, bunlara ait motor ve yer destek teçhizatlarının barış ortamında harbe hazırlığına katkının yanında harekat şartlarında süratli ve kesintisiz destek sunuyor.

- Silah geliştirme ve entegrasyonundan 78 proje tamamlandı

Silah sistemleri geliştirme ve entegrasyon kabiliyetleri konusunda bilgisayar destekli mekanik tasarım, bilgisayar destekli analiz, aviyonik entegrasyon, harici yük sertifikasyonu ve testleri, uçuş test faaliyetleri gerçekleştirilen fabrikada, savunma sanayi firmalarına, teknik destek ve danışmanlık hizmeti de veriliyor.

Son 15 yılda çok önemli modernizasyon ve onarım projelerini başarıyla tamamlayan 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, silah sistemi geliştirme ve entegrasyon konularında başta ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN ve TÜBİTAK SAGE ile yürütülen bazı çalışmalar olmak üzere 78 projeyi başarıyla tamamlandı.

Halihazırda ASELSAN ile minyatür bomba, METEKSAN ile kement, TÜBİTAK SAGE ile uçaktan bağımsız atış sistemi ve Göktürk projelerini yürüten 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, bu projelerinin yarı sıra savunma sanayi sektöründeki paydaş firmalarla 31 proje üzerinde de çalışmalarını sürdürüyor.

Tasarım, imalat ve kurulumu tamamen 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü imkanlarıyla gerçekleştirilen Atılım Jet Motor Bremze Projesi kapsamında, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve TEI ile motorların yerde test edildiği bremze imalatı yapılıyor.

F-35 uçaklarına ait F-135 motorunun Avrupa Bölgesi motor depo seviyesi bakım merkezi olarak seçilen 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğünün 10 hangar binasının tüm sistemleriyle TEI tarafından Mayıs 2019'da faaliyete hazır hale getirilmesi çalışmaları devam ediyor. Eğitim süreci sonunda ilk motorun tesliminin 2020 yılının ağustos ayında gerçekleştirilmesi planlanıyor.