pendik escort bayan
ak
Orhan ARSLAN
Köşe Yazarı
Orhan ARSLAN
 

ÜLKEMİZDE DİNİ EĞİTİMİN TARİHÇESİ

ÜLKEMİZDE     DİNİ     EĞİTİMİN    TARİHÇESİ Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabul Edilmesi (3 Mart 1924) Ülkemdeki ilk Laik eğitim uygulamasına geçildi.MEB bünyesinde; Tevhid-i Tedrisat Kanununa göre;    ilahiyat Fakültesi ve İmam-·Hatip Liseleri açma görevve yetkisi verilmiştir.  Buna göre; 1924 yılında  İstanbulÜniversitesi'ne bağlı, süresi 3 yıl olan bir ilahiyat Fakültesi açmıştır. Ayrıca 1923- I924 yılı itibariyle 29 yerde, ilkokula dayalı ve öğretim süreleri 4 yıl olan İmam ve Hatip Mektepleri açmıştır. İlahiyat Fakültesi, 1933 yılına kadar eğitim öğretim faaliyetlerini sürdürmüştür. 1933'te Daru'I-Fünün'da, hem istanbul Üniversitesi adıyla isim değişikliğine gidilmesi, hem de; kuruluş biçiminde yapılan değişiklikler esnasında İlahiyat Fakültesi program dışı bırakılmış ve kapatılmıştır.  İmam ve Hatip Mekteblerindeki gelişmelere gelince; ilk yıl açılan 29 mektepten 5 tanesi ikinci yıl kapatılmış, 2 tane yenisi açılmıştır. Üçüncü yıl sonunda ise, 8'i kapatılmış 2 tane yenisi açılmıştır. Böylelikle toplam 33 yerde imam ve Hatip Mektebi açılmıştır. Ancak, dördüncü yıla gelindiğinde, İstanbul ve Kütahya İmam ve Hatip Mektebleri hariç hepsi kapatılmıştır. Bu son iki mektep için ise 1930 yılında kapatılma kararı çıkarılmıştır. Ancak, 1930-1931 öğretim yılında yeni öğrenci kaydı yapmayan bu mekteplerin 2.sınıfına geçmiş olan öğrencileri ortaokullara nakledilmişlerdir. 3. ve 4. sınıfa geçenler ise; Mektebe devam ederek mezun olabilme imkanı tanınmıştır. Böylelikle İstanbul ve Kütahya'daki  bu son iki İmam ve Hatip Mektebi fiilen 1932'de kapatılmıştır.Hem İlahiyat Fakültesi, hem de İmam ve Hatip Mekteplerinin kapatılış gerekçesi, öğrenci bulamamaktır. İlginç bir tespittir...1930'lu ve 1940' lı yıllarda yasak olan din eğitimi ve öğretimi, demokrasiye genişlik kazandırılması ile; birlikte yeniden canlanmaya başlamıştır. 1948'de İmam ve Hatip Kursları, 1951 'de ise; İmam-Hatip Okulları açılmıştır. 1949 yılında Üniversitesi ilahiyat Fakültesi öğretime başlamıştır. Aynı yıl ilkokullara Din Bilgisi dersleri konulmuştur. Keza, bu dönemde; Kur'an Kurs!arı yaygınlaşma sürecine girmiştir. Dönemin Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri  zamanında;  17 Ekim 1951 tarihinde ilk; 7 İmam-Hatip Okulu öğretime başladı.  Başlangıçta İmam-Hatip Liseleri yalnızca din görevlisi yetiştirmek amacıyla kurulmuştu. Ancak değişen ve gelişen şartlar neticesinde; amaçlarda da değişiklikler yapılması gerekli olmuştur. 1973'te çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile amaçları, hem; "İmamlık, Hatiplik ve Kur'an Kursu öğreticiliği" gibi din görevlileri ve hem de;"yüksek öğrenime eleman hazırlamak" şeklinde yeniden belirlenmiştir. 12 Mart 1971 askeri muhtırasından sonra MEB Talim ve Terbiye Kurulunca hazırlanan ve 14.4.1972 tarih ve 248 sayılı kararı ile onaylanıp yürürlüğe konulan "İmam-Hatip Okulları İdare Yönetmeliği"nin uygulanmaya başlanması üzerine okulların programlarına müdahaleedilmiştir. Orta kısmından mesleki (=dini) dersler çıkarılmış, öğrenim süresi de; bir yıl eksiltilerek 3 yıllık devlet ortaokulu haline dönüştürülmüştür. Lise kısmı ise, 4 yıla çıkarılmıştır. Böylelikle 3+4=7 yıllık bir orta öğretim kurumu olmuştur.1973' te çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile, diğer okullarla birlikte İmam-Hatip Okulu adı "İmam-Hatip Lisesi" haline dönüştürülmüştür. Bu tarihe kadar mezunları yüksek öğrenim yapabilmek için yalnızca, o dönemde mevcut ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan, Yüksek İslam Enstitülerine girebiliyorlardı. Milli Eğitim Temel Kanunu ile okulların isminde ve amaçlarında yapılan değişiklikler neticesinde diğer bütün meslek ve teknik liselerin mezunları gibi, İmam-Hatip Lisesi mezunları da üniversitelerin bazı bölümlerine girme hakkına sahip oldular.  Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Milli Selamet Partisi (MSP)koalisyon hükumeti döneminde (1974-1975 öğretim yılında) 29 İmam-Hatip Lisesi açılmıştır. Bu hükumetten sonra Süleyman Demirel'in Başbakanlığında kurulan koalisyon hükumetleri döneminde ise, (1980 yılınakadar) toplam 272 okul daha öğretime başlamıştır. 12 Eylül 1980 ihtilali dönemine gelindiğinde okul sayısı 374'e ulaşmıştır.12 Eylül askeri harekatından sonra yeni İmam-Hatip Lisesi açılması durdurulmuştur. Ancak bu sefer de mevcut okullar Valiliklerin onayı ile şubeler açarak yana doğru genişlemeye başlamıştır. Sonradan bunlardan da; önemli bir kısmı bağımsız Müdürlükler haline dönüştürülmüştür. Bu şekilde, İHL, sayısı en son (1998-1999) öğretim yılı itibariyle; 464' e ulaşmıştır. İmam-Hatip Liseleri kuruldukları yıllardan beri birçok müdahaleye maruz kalmıştır. Bu okulları her bakımdan etkileyecek olan en son gelişme ve yapılan müdahale ise, kesintisiz;  8 yıllık ilköğretim kanununun kabulü ile, olmuştur. 16 Ağustos 1997 tarihinde TBMM de kabul edilen ve kamuoyunda "8 yıllık kesintisiz zorunlu eğitim yasası" 15 olarak bilinen 4306 sayılı kanunla, bütün ortaokullar ve tabii bu arada İmam-Hatip Liselerinin orta kısımları kapatılmıştır. Artık bundan sonra İmam-Hatip Liseleri 8 yıllık ilköğretim okulu mezunlarından müracaat edenleri öğrenci olarak kabul edecektir.Bu okullardan 1998 yılına kadr orta kısmından bir buçuk milyona yakın insan mezun olmuştur. Lise kısmından ise; 443 bin öğrenci mezun olmuştur. 1953-1954 öğretim yılında Öğretmen Okullarına, 1956'da ise ortaokullara konulan Din Bilgisi dersleri için de öğretmen yetiştirilmesi gerekiyordu. Bu açığı kapatmak için; Yüksek İslam Enstitüleri ve İlahiyat fakültesi açılmasına karar verildi.Dini yüksek öğretim yaptırmak üzere açılan kurumlardan bir diğeri de, Atatürk Üniversitesi Senatosunca 12.02.1971 tarihinde, Üniversiteye bağlı olarak "İslami İlimler Fakültesi" adıyla Erzurum'da bir fakülte açılmasını kararlaştırmasıyla gerçekleşmiştir. Fakültenin kuruluşu ile ilgili bir de; Yönetmelik hazırlanarak, 22 Ağustos 197l' de yayınlanmıştır. 26 1971-1972 öğretim yılında Fakülte öğretime başlamıştır. Kuruluşunda öğretim süresi 5 yıl olarak belirlenen Fakülteye, lise çıkışlılar yanında İmam-Hatip Okulları mezunlarına da belli bir kontenjan ayrılıyordu. Daha sonraki yıllarda, meslek okullarının "Meslek Liseleri"haline dönüştürülmesi üzerine bu fakülte de, bütün orta dereceli okul mezunlarını kabul etmeye başladı.Zamanın yönetimini aldığı kara gereği; 30.3.1983 tarih ve 18003 sayılı Resmi Gazete'de 2809 sayılı kanun olarak yayınlandı. Bu KHK ve kanun ile, 8 yeni üniversite kuruldu ve Türkiye'deki, Y. İ. ENSTİTÜLERİ, İLAHİYAT FAKÜLTELERİNE DAHİL EDİLDİ.MEB bağlı okullarda; 1948- 1982: Seçmeli Din Dersi Dönemi, İlkokul, Ortaokul, Lise: Din Dersi Seçmeli; İlkokul, Ortaokul, Lise: Ahlak Dersi 1975 yılından itibaren zorunlu  olarak okutuldu.1982- 2014: Zorunlu Din Dersi Dönemi, 1982- 2014: Zorunlu Din Dersi Dönemi, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi” Zorunlu olarak okutuldu. Seçmeli Din Dersleri(2012) “Kur’an-ı Kerim; Hz. Muhammed’in Hayatı; Temel Dini Bilgiler” olarak okutulmaya başlandı.Tarihi sürecini anlattığımız Din kültürü derslerinin son gelinmiş olan noktasını paylaşmakta fayda vardır.
Ekleme Tarihi: 24 Temmuz 2019 - Çarşamba

ÜLKEMİZDE DİNİ EĞİTİMİN TARİHÇESİ

ÜLKEMİZDE     DİNİ     EĞİTİMİN    TARİHÇESİ 
Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabul Edilmesi (3 Mart 1924) Ülkemdeki ilk Laik eğitim uygulamasına geçildi.
MEB bünyesinde; Tevhid-i Tedrisat Kanununa göre;    
ilahiyat Fakültesi ve İmam-·Hatip Liseleri açma görev
ve yetkisi verilmiştir.  Buna göre; 1924 yılında  İstanbul
Üniversitesi'ne bağlı, süresi 3 yıl olan bir ilahiyat Fakültesi açmıştır. Ayrıca 1923- I924 yılı itibariyle 29 yerde, ilkokula dayalı ve öğretim süreleri 4 yıl olan İmam ve Hatip Mektepleri açmıştır. 
İlahiyat Fakültesi, 1933 yılına kadar eğitim öğretim faaliyetlerini sürdürmüştür. 1933'te Daru'I-Fünün'da, hem istanbul Üniversitesi adıyla isim değişikliğine gidilmesi, hem de; kuruluş biçiminde yapılan değişiklikler esnasında İlahiyat Fakültesi program dışı bırakılmış ve kapatılmıştır.  
İmam ve Hatip Mekteblerindeki gelişmelere gelince; ilk yıl açılan 29 mektepten 5 tanesi ikinci yıl kapatılmış, 2 tane yenisi açılmıştır. Üçüncü yıl sonunda ise, 8'i kapatılmış 2 tane yenisi açılmıştır. Böylelikle toplam 33 yerde imam ve Hatip Mektebi açılmıştır. Ancak, dördüncü yıla gelindiğinde, İstanbul ve Kütahya İmam ve Hatip Mektebleri hariç hepsi kapatılmıştır. Bu son iki mektep için ise 1930 yılında kapatılma kararı çıkarılmıştır. Ancak, 1930-1931 öğretim yılında yeni öğrenci kaydı yapmayan bu mekteplerin 2.sınıfına geçmiş olan öğrencileri ortaokullara nakledilmişlerdir. 3. ve 4. sınıfa geçenler ise; Mektebe devam ederek mezun olabilme imkanı tanınmıştır. Böylelikle İstanbul ve Kütahya'daki  bu son iki İmam ve Hatip Mektebi fiilen 1932'de kapatılmıştır.
Hem İlahiyat Fakültesi, hem de İmam ve Hatip Mekteplerinin kapatılış gerekçesi, öğrenci bulamamaktır. İlginç bir tespittir...
1930'lu ve 1940' lı yıllarda yasak olan din eğitimi ve öğretimi, demokrasiye genişlik kazandırılması ile; birlikte yeniden canlanmaya başlamıştır. 1948'de İmam ve Hatip Kursları, 1951 'de ise; İmam-Hatip Okulları açılmıştır. 1949 yılında Üniversitesi ilahiyat Fakültesi öğretime başlamıştır. Aynı yıl ilkokullara Din Bilgisi dersleri konulmuştur. Keza, bu dönemde; Kur'an Kurs!arı yaygınlaşma sürecine girmiştir. 
Dönemin Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri  zamanında;  17 Ekim 1951 tarihinde ilk; 7 İmam-Hatip Okulu öğretime başladı.  
Başlangıçta İmam-Hatip Liseleri yalnızca din görevlisi yetiştirmek amacıyla kurulmuştu. Ancak değişen ve gelişen şartlar neticesinde; amaçlarda da değişiklikler yapılması gerekli olmuştur. 1973'te çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile amaçları, hem; "İmamlık, Hatiplik ve Kur'an Kursu öğreticiliği" gibi din görevlileri ve hem de;"yüksek öğrenime eleman hazırlamak" şeklinde yeniden belirlenmiştir.
 12 Mart 1971 askeri muhtırasından sonra MEB Talim ve Terbiye Kurulunca hazırlanan ve 14.4.1972 tarih ve 248 sayılı kararı ile onaylanıp yürürlüğe konulan "İmam-Hatip Okulları İdare Yönetmeliği"nin uygulanmaya başlanması üzerine okulların programlarına müdahale
edilmiştir. Orta kısmından mesleki (=dini) dersler çıkarılmış, öğrenim süresi de; bir yıl eksiltilerek 3 yıllık devlet ortaokulu haline dönüştürülmüştür. Lise kısmı ise, 4 yıla çıkarılmıştır. Böylelikle 3+4=7 yıllık bir orta öğretim kurumu olmuştur.
1973' te çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile, diğer okullarla birlikte İmam-Hatip Okulu adı "İmam-Hatip Lisesi" haline dönüştürülmüştür. Bu tarihe kadar mezunları yüksek öğrenim yapabilmek için yalnızca, o dönemde mevcut ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan, Yüksek İslam Enstitülerine girebiliyorlardı. Milli Eğitim Temel Kanunu ile okulların isminde ve amaçlarında yapılan değişiklikler neticesinde diğer bütün meslek ve teknik liselerin mezunları gibi, İmam-Hatip Lisesi mezunları da üniversitelerin bazı bölümlerine girme hakkına sahip oldular. 
 Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Milli Selamet Partisi (MSP)koalisyon hükumeti döneminde (1974-1975 öğretim yılında) 29 İmam-Hatip Lisesi açılmıştır. Bu hükumetten sonra Süleyman Demirel'in Başbakanlığında kurulan koalisyon hükumetleri döneminde ise, (1980 yılına
kadar) toplam 272 okul daha öğretime başlamıştır. 12 Eylül 1980 ihtilali dönemine gelindiğinde okul sayısı 374'e ulaşmıştır.12 Eylül askeri harekatından sonra yeni İmam-Hatip Lisesi açılması durdurulmuştur. Ancak bu sefer de mevcut okullar Valiliklerin onayı ile şubeler açarak yana doğru genişlemeye başlamıştır. Sonradan bunlardan da; önemli bir kısmı bağımsız Müdürlükler haline dönüştürülmüştür. Bu şekilde, İHL, sayısı en son (1998-1999) öğretim yılı itibariyle; 464' e ulaşmıştır. 
İmam-Hatip Liseleri kuruldukları yıllardan beri birçok müdahaleye maruz kalmıştır. Bu okulları her bakımdan etkileyecek olan en son gelişme ve yapılan müdahale ise, kesintisiz;  8 yıllık ilköğretim kanununun kabulü ile, olmuştur. 16 Ağustos 1997 tarihinde TBMM de kabul edilen ve kamuoyunda "8 yıllık kesintisiz zorunlu eğitim yasası" 15 olarak bilinen 4306 sayılı kanunla, bütün ortaokullar ve tabii bu arada İmam-Hatip Liselerinin orta kısımları kapatılmıştır. Artık bundan sonra İmam-Hatip Liseleri 8 yıllık ilköğretim okulu mezunlarından müracaat edenleri öğrenci olarak kabul edecektir.
Bu okullardan 1998 yılına kadr orta kısmından bir buçuk milyona yakın insan mezun olmuştur. Lise kısmından ise; 443 bin öğrenci mezun olmuştur.
 1953-1954 öğretim yılında Öğretmen Okullarına, 1956'da ise ortaokullara konulan Din Bilgisi dersleri için de öğretmen yetiştirilmesi gerekiyordu. Bu açığı kapatmak için; Yüksek İslam Enstitüleri ve İlahiyat fakültesi açılmasına karar verildi.
Dini yüksek öğretim yaptırmak üzere açılan kurumlardan bir diğeri de, Atatürk Üniversitesi Senatosunca 12.02.1971 tarihinde, Üniversiteye bağlı olarak "İslami İlimler Fakültesi" adıyla Erzurum'da bir fakülte açılmasını kararlaştırmasıyla gerçekleşmiştir. Fakültenin kuruluşu ile ilgili bir de; Yönetmelik hazırlanarak, 22 Ağustos 197l' de yayınlanmıştır. 26 1971-1972 öğretim yılında Fakülte öğretime başlamıştır. Kuruluşunda öğretim süresi 5 yıl olarak belirlenen Fakülteye, lise çıkışlılar yanında İmam-Hatip Okulları mezunlarına da belli bir kontenjan ayrılıyordu. Daha sonraki yıllarda, meslek okullarının "Meslek Liseleri"haline dönüştürülmesi üzerine bu fakülte de, bütün orta dereceli okul mezunlarını kabul etmeye başladı.
Zamanın yönetimini aldığı kara gereği; 30.3.1983 tarih ve 18003 sayılı Resmi Gazete'de 2809 sayılı kanun olarak yayınlandı. Bu KHK ve kanun ile, 8 yeni üniversite kuruldu ve Türkiye'deki, Y. İ. ENSTİTÜLERİ, İLAHİYAT FAKÜLTELERİNE DAHİL EDİLDİ.
MEB bağlı okullarda; 1948- 1982: Seçmeli Din Dersi Dönemi, İlkokul, Ortaokul, Lise: Din Dersi Seçmeli; İlkokul, Ortaokul, Lise: Ahlak Dersi 1975 yılından itibaren zorunlu  olarak okutuldu.
1982- 2014: Zorunlu Din Dersi Dönemi, 1982- 2014: Zorunlu Din Dersi Dönemi, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi” Zorunlu olarak okutuldu. Seçmeli Din Dersleri(2012) “Kur’an-ı Kerim; Hz. Muhammed’in Hayatı; Temel Dini Bilgiler” olarak okutulmaya başlandı.
Tarihi sürecini anlattığımız Din kültürü derslerinin son gelinmiş olan noktasını paylaşmakta fayda vardır.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve sivasbulteni.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.